Kompetencje językowe- czym są i jak je sprawdzić?

Język to najpotężniejsze i najwspanialsze narzędzie ludzkiej komunikacji. Człowiek ma gatunkową zdolność mówienia - tym właśnie różni się od zwierząt. Języka ojczystego uczymy się w około dwa lata. Nauka języka obcego często nie przychodzi nam banalnie prosto, jednak jest to zdecydowanie gra warta świeczki. Rozwijanie kompetencji językowych trwa, w zależności od ilości i jakości poświęconego czasu.

Ale czym są i jak sprawdzić nasze kompetencje językowe?

Pojęcie kompetencja językowa zostało po raz pierwszy użyte przez amerykańskiego lingwistę Noama Chomskiego w 1962 i rozumiane było przez niego jako zdolność językowa w ogóle (genetycznie uwarunkowana) oraz zdolność w zakresie danego języka.

Dzisiaj, gdy mówimy o kompetencjach językowych mamy na myśli mówienie i pisanie (czynniki o charakterze czynnym) oraz słuchanie i czytanie (mające charakter bierny). Oznaczają one zdolność do właściwego zachowania językowego, ale też komunikacyjnego i kulturowego. Kompetencje językowe pozwalają na tworzenie, wypowiadanie, odbieranie oraz rozumienie zdań we wszystkich językach znanych danej osobie. Co więcej, na obszar mówienia składają się tworzenie wypowiedzi ustnej oraz ustne reagowanie językowe. Tworzenie to nic innego jak wypowiedź w formie monologu np. wyrażenie opinii. Interakcja natomiast, to prowadzenie dialogu w sposób płynny i komunikatywny.

Kompetencje komunikacyjne dotyczą zaś zdolności porozumiewania się językiem odpowiednio do danej sytuacji oraz kontekstu. Oznacza to po prostu, właściwe wykorzystanie nabytej kompetencji językowej. Kompetencje językowe i komunikacyjne dopełniają się i nie istnieją oddzielnie.

Badając kompetencje językowe przyglądamy się wszystkim pięciu kluczowym obszarom językowym, czyli znajomości słownictwa i struktur gramatycznych, mówieniu, czytaniu oraz pisaniu. Ocena poziomu opanowania jednego obszaru na podstawie innego, prowadzi do błędnych wniosków. Na przykład: nie stwierdzimy, że osoba jest biegła w mówieniu w języku na podstawie wyniku z testu słuchania, czy też gramatyki. By rzetelnie ocenić umiejętność mówienia- musimy takiej osoby najpierw posłuchać. Wyniki testów nieuwzględniających różnorodności kompetencji językowych oraz ich zastosowania nie dają nam kluczowych informacji. Osoba może rozumieć daną frazę, lecz niekoniecznie potrafi ją zastosować czy też zrozumieć w różnych kontekstach.

CEFR (Common European Framework of Reference for Languages) czyli Europejski System Opisu Kształcenia Językowego zakłada, że zakres językowy dla uczących się języków obcych na terenie Europy można podzielić w następujący sposób:

Poziom A ( A1, A2) – podstawowe posługiwanie się językiem obcym

Poziom B ( B1, B2) – samodzielne posługiwanie się językiem obcym

Poziom C ( C1, C2) – Kompletne posługiwanie się językiem obcym

Podstawą skali CEFR są tak zwane deskryptory, czyli zdania opisujące, co dana osoba na danym poziomie umie zrobić. Rozwijanie skali CEFR zajęło wiele lat i dokonywała się ona poziom po poziomie.

Poniżej zakres kompetencji wymaganych na poszczególnych poziomach zaawansowania.

A1

Breakthrough

(Beginning, Beginner, Level 1)

Osoba posługująca się językiem na tym poziomie rozumie i potrafi stosować podstawowe zwroty potoczne i wyrażenia dotyczące życia codziennego. Potrafi przedstawiać siebie i innych oraz formułować pytania z zakresu życia prywatnego, dotyczące np. miejsca, w którym mieszka, ludzi, których zna i rzeczy, które posiada. Potrafi prowadzić prostą rozmowę, pod warunkiem, że rozmówca mówi wolno, zrozumiale i jest gotowy do pomocy.

A2

Waystage

(Elementary, Pre-intermediate, Level 2)

Osoba posługująca się językiem na tym poziomie rozumie wypowiedzi i często używane wyrażenia związane z życiem codziennym (np. podstawowe informacje dotyczące osoby rozmówcy i jego rodziny, zakupów, otoczenia, pracy). Potrafi porozumiewać się w prostych, rutynowych sytuacjach komunikacyjnych, wymagających jedynie prostej, bezpośredniej wymiany informacji na tematy znane i typowe. Potrafi w prosty sposób opisywać swoje pochodzenie, otoczenie, a także poruszać sprawy związane z najważniejszymi potrzebami życia codziennego.

B1

Threshold

(Lower intermediate, Intermediate, Level 3)

Osoba posługująca się językiem na tym poziomie rozumie znaczenie głównych wątków przekazu zawartego w jasnych, standardowych wypowiedziach, które dotyczą znanych jej spraw i zdarzeń typowych dla pracy, szkoły, czasu wolnego itd. Potrafi radzić sobie z większością sytuacji komunikacyjnych, które mogą się zdarzyć podczas podróży w rejonie, gdzie mówi się danym językiem. Potrafi tworzyć proste, spójne wypowiedzi na tematy, które są jej znane lub które ją interesują. Potrafi opisywać doświadczenia, wydarzenia, marzenia, nadzieje i aspiracje, krótko uzasadniając bądź wyjaśniając swoje opinie i plany.

B2

Vantage

(Upper intermediate, Pre-advanced, Level 4)

Osoba posługująca się językiem na tym poziomie rozumie znaczenie głównych wątków przekazu zawartego w złożonych tekstach na tematy konkretne i abstrakcyjne, łącznie z rozumieniem dyskusji na tematy techniczne z zakresu jej specjalności. Potrafi porozumiewać się na tyle płynnie i spontanicznie, by prowadzić normalną rozmowę z rodzimym użytkownikiem danego języka, nie powodując przy tym napięcia u którejkolwiek ze stron. Potrafi formułować przejrzyste wypowiedzi ustne i pisemne w szerokim zakresie tematów, a także wyjaśniać swoje stanowisko w sprawach będących przedmiotem dyskusji, rozważając wady i zalety różnych rozwiązań.

C1

Operational proficiency

(Advanced, Level 5)

Osoba posługująca się językiem na tym poziomie rozumie szeroki zakres trudnych, dłuższych tekstów, dostrzegając także znaczenia ukryte, wyrażone pośrednio. Potrafi wypowiadać się płynnie, spontanicznie, bez większego trudu odnajdując właściwe sformułowania. Skutecznie i swobodnie potrafi posługiwać się językiem w kontaktach towarzyskich i społecznych, edukacyjnych bądź zawodowych. Potrafi formułować jasne, dobrze zbudowane, szczegółowe wypowiedzi dotyczące złożonych problemów, sprawnie i właściwie posługując się regułami organizacji wypowiedzi, łącznikami i wskaźnikami zespolenia tekstu.

C2

Mastery

(Proficient, Level 6)

Osoba posługująca się językiem na tym poziomie może z łatwością zrozumieć praktycznie wszystko, co usłyszy lub przeczyta. Potrafi streszczać informacje z innych źródeł, pisanych lub mówionych w sposób spójny, odtwarzając zawarte w nich tezy i wyjaśnienia. Potrafi wyrażać swoje myśli bardzo płynnie, spontanicznie i precyzyjnie, subtelnie różnicując odcienie znaczeniowe nawet w bardziej złożonych wypowiedziach.

Zródło: wikipedia.pl

Czy ujednolicone normy określania poziomu znajomości języka obcego są nam potrzebne ?

Zdecydowanie! Dzięki nim z łatwością możemy sprecyzować, w jakim stopniu opanowaliśmy dany język. Kiedy tworzymy swoje cv, także warto sięgnąć do oznaczeń używanych w CEFR. Dzięki temu rekruter nie będzie miał wątpliwości, jakie umiejętności językowe prezentujesz w praktyce. Ustandaryzowane nazewnictwo ma również za zadanie ułatwienie mobilności akademickiej i zawodowej na obszarze Unii Europejskiej.

Ocena kompetencji językowych odgrywa także niezwykle istotną rolę przed rozpoczęciem pierwszych zajęć. To właśnie dzięki dobrze przeprowadzonemu audytowi językowemu, uczeń ma jasność w co do poziomu, z którego rozpoczyna naukę. Pomaga to także w weryfikacji dotychczasowych sposobów nauki jak i obranej metodyki.

Ocena kompetencji językowych to wieloetapowy proces, w którym przyglądamy się obszarom takim jak słownictwo, gramatyka, mówienie czytanie oraz pisanie. Po zakończeniu każdy z Was ma jasność co do aktualnego poziomu. Myślę, że warto na koniec wspomnieć, ze nie poziom językowy powinien być naszym celem, lecz chęć płynnej komunikacji oraz zgłębiania wiedzy.

A jeśli potrzebujesz pomocy w określeniu poziomu znajomości języka angielskiego umów się na spotkanie w English Academy.